O NFZ
JA Mentor
Wspólne Działanie na Rzecz Zdrowia Psychicznego (Mental Health Together )
Narodowy Fundusz Zdrowia realizuje projekt „Wspólne Działanie na Rzecz Zdrowia Psychicznego” (Mental Health Together) na podstawie umowy zawartej 14 sierpnia 2024 r. pomiędzy Europejską Agencją Wykonawczą ds. Zdrowia i Cyfryzacji (HADEA) a Narodowym Funduszem Zdrowia. Projekt będzie realizowany do 31 sierpnia 2027 r. i jest współfinansowany ze środków Komisji Europejskiej w ramach Programu EU4Health.
Numer projektu: 101162928
Nazwa projektu: „Wspólne Działanie na Rzecz Zdrowia Psychicznego ” (Mental Health Together)
Akronim projektu: JA MENTOR
Zaproszenie do składania wniosków: EU4H-2023-JA-2-IBA
Temat: EU4H-2023-JA-2-IBA-04
Rodzaj działania: Dotacje projektowe EU4Health
Organ przyznający dotację: Europejska Agencja Wykonawcza ds. Zdrowia i Cyfryzacji
Całkowity budżet: €7 499 921,04
Wkład UE: €5 999 936,42
Data zakończenia projektu: 31 sierpnia 2027 r.
Kontekst i potrzeba
Rosnące wyzwania związane ze zdrowiem psychicznym stanowią poważny problem w Unii Europejskiej, przyczyniając się do wzrostu zachorowalności i generując znaczące obciążenia dla systemów ochrony zdrowia, polityki społecznej oraz gospodarki.
Pandemia COVID-19 oraz konflikt wynikający z agresji Rosji na Ukrainę dodatkowo pogłębiły kryzys zdrowia psychicznego, szczególnie wśród grup najbardziej narażonych, takich jak uchodźcy i osoby przesiedlone z Ukrainy. Już przed pandemią problemy ze zdrowiem psychicznym dotyczyły około 84 milionów obywateli UE, generując koszty przekraczające 600 miliardów euro rocznie.
Pandemia znacząco nasiliła te problemy. Obecnie szacuje się, że 10-20% uczniów w UE zmaga się z trudnościami natury psychicznej, zwłaszcza z lękiem i depresją, co wpływa na ich wyniki w nauce oraz jakość życia. Od 2020 roku dobrostan psychiczny uległ pogorszeniu we wszystkich grupach wiekowych, przy czym szczególnie dotknięte zostały
osoby młode, osoby o niepewnej sytuacji zawodowej oraz te o niższym poziomie wykształcenia lub dochodów. Czynniki takie jak ubóstwo, bezrobocie oraz izolacja społeczna dodatkowo zwiększają ryzyko problemów ze zdrowiem psychicznym.
Zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej dotyczącym kompleksowego podejścia do zdrowia psychicznego, projekt MENTOR planuje działania skierowane zarówno do ogółu populacji, jak i osób cierpiących na zaburzenia psychiczne. Celem tych działań jest promowanie dobrostanu i zdrowia psychicznego oraz ograniczenie skutków złego stanu zdrowia psychicznego, co przyczyni się do zmniejszenia obciążeń społecznych i ekonomicznych związanych z tym problemem.
Opis projektu
Celem projektu MENTOR jest ograniczenie negatywnych skutków złego stanu zdrowia psychicznego poprzez jego monitorowanie, promocję dobrego zdrowia psychicznego oraz skuteczną profilaktykę i zapobieganie zaburzeniom psychicznym w całej Unii Europejskiej. Projekt zakłada zintegrowane podejście, obejmujące mapowanie opartych na dowodach interwencji oraz wiedzy w zakresie zdrowia psychicznego, uwzględniając zasadę "Zdrowie psychiczne we wszystkich politykach" – w tym w obszarach społecznych, zdrowotnych, edukacyjnych, zawodowych i środowiskowych.
Kluczowe działania projektu obejmują:
- Promocję zdrowia psychicznego i profilaktykę, uwzględniającą skuteczne strategie interwencji.
- Aktywne włączanie osób z doświadczeniem chorób psychicznych w kształtowanie usług zdrowotnych i wdrażanie metodologii osobistego budżetu zdrowotnego.
- Rozwój narzędzi cyfrowych wspierających promocję zdrowia psychicznego oraz integrację społeczną.
Struktura projektu
Struktura JA MENTOR obejmuje sześć pakietów roboczych (WP):
- WP1 – Koordynacja - Zarządzanie projektem i jego realizacją,
- WP2 – Komunikacja i rozpowszechnianie (Odpowiedzialny: NFZ, Polska) – promowanie działań projektowych i wyników wśród kluczowych interesariuszy,
- WP3 – Ewaluacja - Ocena skuteczności i jakości działań projektowych,
- WP4 – Trwałość i wdrażanie rezultatów - Zapewnienie długoterminowego wpływu projektu.
Dwa pakiety techniczne są skupione na innowacyjnych rozwiązaniach w dziedzinie zdrowia psychicznego:
- WP5 – Tworzenie elementów dla zintegrowanych i kompleksowych działań na rzecz dobrostanu i zdrowia psychicznego,
- WP6 – Innowacyjne rozwiązania cyfrowe na rzecz poprawy zdrowia psychicznego w Europie.
W projekcie JA MENTOR bierze udział 43 instytucji z 20 krajów, współpracujących na rzecz wdrażania skutecznych rozwiązań w zakresie zdrowia psychicznego w Europie.
Główne cele projektu
Projekt MENTOR koncentruje się na promocji zdrowia psychicznego poprzez wymianę doświadczeń na różnych poziomach – od politycznego po kliniczny. Kluczowym założeniem jest wdrażanie najlepszych praktyk opartych na dowodach oraz dostosowywanie skutecznych inicjatyw, aby osiągnąć długoterminowe i zrównoważone działania wspierające zdrowie psychiczne i dobrostan zarówno na poziomie jednostki, jak i całej populacji.
Dodatkowo, MENTOR dąży do zatwierdzenia zestawu standardów służących monitorowaniu dobrostanu i zdrowia psychicznego oraz wdrażania skutecznych działań profilaktycznych i promujących zdrowie psychiczne, wykorzystując w tym celu innowacyjne rozwiązania cyfrowe.
Oczekiwane efekty projektu:
- Stworzenie systemów monitorowania zdrowia psychicznego – opracowanie narzędzi umożliwiających skuteczną ocenę stanu zdrowia psychicznego populacji, monitorowanie trendów oraz efektywność działań profilaktycznych i interwencyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem grup szczególnie wrażliwych.
- Sformułowanie rekomendacji dla interesariuszy – opracowanie wytycznych dotyczących efektywnego włączania osób z doświadczeniem choroby psychicznej w procesy tworzenia polityki oraz projektowania i wdrażania usług zdrowia psychicznego.
- Zwiększenie świadomości i wiedzy decydentów – upowszechnienie podejścia „Zdrowie psychiczne we wszystkich politykach” na poziomie krajowym i regionalnym, wspierając skuteczniejsze projektowanie, wdrażanie i ocenę działań w zakresie zdrowia psychicznego.