Dla Pacjenta
Profilaktyka na NFZ
Dla kogo?
Dla kobiet w wieku 45-74 lata, które spełniają jedno z poniższych kryteriów:
- nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat (przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia)
- zakończyły okres 5 lat od leczenia chirurgicznego raka piersi pozostają w trakcie uzupełniającej hormonoterapii (HT) – zalecenie badania co 12 miesięcy
- zakończyły leczenie raka piersi i 5-letni proces monitorowania po zakończonym leczeniu – zalecenie badania co 12 miesięcy.
Kto i gdzie realizuje program?
Badanie mammograficzne możesz wykonać w poradniach stacjonarnych lub w mamobusie, który dojeżdża do najodleglejszych zakątków Polski.
Sprawdź kiedy mammobus przyjedzie do Twojej miejscowości
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do poradni, która wykonuje takie badania.
Sprawdź, gdzie wykonasz mammografię stacjonarnie
Co oferuje program?
Podstawowym badaniem wykonywanym w ramach programu jest mammografia, jeżeli:
- Twój wynik będzie prawidłowy, dostaniesz zaproszenie na ponowne badanie za 2 lata
- Twój wynik będzie nieprawidłowy, lekarz skieruje Cię na dalszą diagnostykę. W przypadku rozpoznania raka piersi lub innego schorzenia wymagającego leczenia specjalistycznego, zostaniesz skierowana (już poza programem) do dalszej diagnostyki lub leczenia do poradni specjalistycznych lub lecznictwa stacjonarnego w ramach NFZ.
Koniecznie przeczytaj: Rak piersi – jak mu skutecznie zapobiegać?
Dla kogo?
Dla kobiet w wieku 25-64 lata:
- które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich trzech lat
- obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV — typem wysokiego ryzyka), które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Kto i gdzie realizuje program?
- Każda poradnia położniczo-ginekologiczna, która ma podpisaną umowę z NFZ.
- Wybrane poradnie POZ, które podpisały umowę z NFZ na świadczenia położnej POZ w programie profilaktyki raka szyjki macicy.
Sprawdź, gdzie wykonasz bezpłatne badanie cytologiczne w programie NFZ
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do poradni, która wykonuje takie badania.
Co oferuje program?
Podstawowym badaniem wykonywanym w ramach programu jest cytologia, jeżeli:
- Twój wynik będzie prawidłowy — lekarz zaleci Ci ponowne badanie profilaktyczne po upływie 3 lat lub w uzasadnionych przypadkach po upływie 12 miesięcy
- w badaniu zostały stwierdzone zmiany o charakterze dysplastycznym — lekarz ginekolog skieruje Cię na dalszą diagnostykę, tj. badanie kolposkopowe lub badanie kolposkopowe z pobraniem wycinka do badania histopatologicznego
- rozpoznano raka szyjki macicy lub inne schorzenie — zostaniesz skierowana do leczenia specjalistycznego lub na dalszą, pogłębioną diagnostykę.
Koniecznie przeczytaj: Jak się chronić przed rakiem szyjki macicy?
Dla kogo?
Dla osób, które:
- nie mają objawów sugerujących nowotwór jelita grubego
- nie miały wykonywanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat
- spełniają kryterium wiekowe:
- 50-65 lat
- 40-49 lat – jeśli Twój krewny pierwszego stopnia miał diagnozę nowotworu jelita grubego.
Kto i gdzie realizuje program?
Program realizowany jest w placówkach w całej Polsce.
Sprawdź, gdzie wykonasz bezpłatną kolonoskopię
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do poradni, która wykonuje takie badania.
Co oferuje program?
Podstawowym badaniem wykonywanym w ramach programu jest kolonoskopia, w tym:
- pobranie wycinków z nacieku nowotworowego lub zmian podejrzanych o charakter nowotworowy
- usunięcie polipów wielkości do 15 mm
- poddanie badaniu histopatologicznemu wszystkich wycinków i usuniętych polipów;
- wskazanie konkretnych zaleceń dotyczących leczenia u osób, które wykonały kolonoskopię przesiewową.
Koniecznie przeczytaj: Rak jelita grubego – czynniki ryzyka, leczenie, profilaktyka
Dla kogo?
Dla osób, które spełniają wszystkie poniższe warunki:
- mają od 35 do 65 lat
- złożyły deklarację wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
- nie mają rozpoznanej:
- cukrzycy
- przewlekłej choroby nerek
- rodzinnej hipercholesterolemii
- choroby układu krążenia (nie wszystkie choroby układu choroby krążenia wykluczają z udziału w programie – zapytaj swojego lekarza lub pielęgniarkę POZ)
- nie korzystały z badań w ramach tego programu w ciągu ostatnich 5 lat.
Kto i gdzie realizuje program?
Program jest realizowany przez lekarza lub pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Wszystkie placówki POZ mają obowiązek realizacji programu.
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do swojej przychodni podstawowej opieki zdrowotnej.
Co oferuje program?
Lekarz lub pielęgniarka POZ przeprowadzi z Tobą wywiad oraz:
- wykona pomiar ciśnienia tętniczego krwi
- określi BMI, czyli indeks masy ciała
- skieruje na badania krwi:
- stężenie cholesterolu całkowitego
- LDL-cholesterolu
- HDL-cholesterolu
- trójglicerydów
- glukozy.
Na podstawie wyników badań lekarz lub pielęgniarka POZ oceni ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia oraz wskaże dalsze zalecenia.
Koniecznie przeczytaj: ChUK – program NFZ, w którym zakocha się Twoje serce
Dla kogo?
Dla wszystkich kobiet w ciąży, niezależnie od wieku, w odpowiednim czasie ciąży dla danego etapu programu.
Kto i gdzie realizuje program?
Program realizują poradnie posiadające umowę z NFZ w zakresie „Program badań prenatalnych”.
Znajdź najbliższą placówkę, która realizuje program
Czy potrzebne jest skierowanie?
W celu włączenia do programu wymagane jest skierowanie.
Do etapów:
- „Poradnictwo i badania biochemiczne” (pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży)
- „Poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych” (pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży oraz pomiędzy 18. a 22. tygodniem i 6. dniem ciąży)
skierowanie powinno być wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę i zawierać informacje o zaawansowaniu ciąży (wiek ciąży w tygodniach).
W przypadku etapów programu:
- „Poradnictwo i badania genetyczne” oraz
- „Pobranie materiału płodowego do badań genetycznych (amniopunkcja lub biopsja trofoblastu lub kordocenteza)”
wymagane jest skierowanie wystawione przez lekarza prowadzącego ciążę lub z etapu „Poradnictwo i USG płodu w kierunku diagnostyki wad wrodzonych”.
Skierowanie powinno zawierać informacje o wskazaniach do objęcia tą częścią programu oraz opis nieprawidłowości i szczegółowe wyniki badań.
Jakie wskazania lub nieprawidłowości kwalifikują do badań genetycznych w ramach programu?
Wykonuje się je u kobiet w ciąży spełniających co najmniej jedno z poniższych kryteriów:
- wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka
- stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka
- stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenowo lub wieloczynnikową
- stwierdzenie w czasie ciąży nieprawidłowego wyniku badania USG lub badań biochemicznych wskazujących na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do placówki , która realizuje program.
Na wizytę weź ze sobą:
- skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę lub z wcześniejszego etapu programu
- wyniki badań
- dokument tożsamości.
Co oferuje program?
W ramach programu:
- wykonasz badania nieinwazyjne, tj.:
- badania biochemiczne wykonywane w zależności od wieku ciąży - PAPP-A, free-β -hCG, AFP, Estriol
- USG płodu pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży oraz 18 a 22 (+6 dni)
- w przypadku konieczności pogłębionej diagnostyki:
- uzyskasz poradę genetyczną
- otrzymasz skierowanie na pobranie materiału do badań genetycznych w drodze amniopunkcji, biopsji trofoblastu lub kordocentezy pod kontrolą USG (po wyrażeniu zgody na ich wykonanie).
- wykonasz badania cytogenetyczne
W przypadku konieczności dalszej diagnostyki zostaniesz skierowana do ośrodka specjalistycznego realizującego odpowiedni rodzaj świadczeń.
Dla kogo?
Etap podstawowy adresowany jest do:
- osób powyżej 18. roku życia palących papierosy lub inne wyroby tytoniowe
- osób pomiędzy 40. a 65. rokiem życia, które:
- nie miały wykonanych badań spirometrycznych w ramach programu profilaktyki POChP w ciągu ostatnich trzech lat
- nie miały zdiagnozowanej wcześniej, w sposób potwierdzony badaniem spirometrycznym, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy.
Etap specjalistyczny adresowany jest do osób powyżej 18. roku życia uzależnionych od tytoniu, które zostały skierowane z etapu podstawowego lub z oddziału szpitalnego.
Kto i gdzie realizuje program?
Program realizują wybrane placówki POZ.
Znajdź najbliższą placówkę, która realizuje program
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do placówki realizującej program.
Co oferuje program?
Na pierwszej wizycie lekarz przedstawi Ci założenia programu i przeprowadzi z Tobą wywiad dotyczący palenia tytoniu i Twojego zdrowia.
Jeżeli zajdzie potrzeba lekarz skieruje Cię na:
- badania przedmiotowe, tj.: pomiar masy ciała, wzrostu, ciśnienia tętniczego krwi
- badania fizykalne.
Jeżeli jesteś palaczem i zostaniesz zakwalifikowany do świadczeń w zakresie profilaktyki POChP – dodatkowo przejdziesz badanie spirometryczne (osoby wieku 40-65).
W zależności od wyników badań lekarz:
- poinformuje Cię o skutkach palenia tytoniu
- albo, jeśli zdecydujesz się rzucić palenie, skieruje Cię do placówki, w której weźmiesz udział w terapii grupowej
- lub skieruje Cię na dalszą diagnostykę (poza programem).
Dla kogo?
Dla osób powyżej 18. roku życia, które nie miały w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruźlicy, a w szczególności:
- miały bezpośredni kontakt z osobami z już rozpoznaną gruźlicą
- mają trudne warunki życiowe, mogące znacząco wpłynąć na wystąpienie choroby (osoby niepełnosprawne, obciążone długotrwałą chorobą, obciążone problemem alkoholowym i narkomanią, bezdomne, długotrwale bezrobotne).
Kto i gdzie realizuje program?
Program profilaktyki gruźlicy realizowany jest przez wszystkie pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Znajdź najbliższą placówkę, która realizuje program
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do pielęgniarki POZ, do której złożyłeś deklarację wyboru.
Co oferuje program?
Pielęgniarka POZ przeprowadzi z Tobą wywiad zdrowotny, wypełni ankietę, a następnie przeprowadzi edukację zdrowotną.
Jeżeli w ankiecie uzyskasz:
- 10–24 punktów, to jesteś osobą z grupy podwyższonego ryzyka zachorowania:
- pielęgniarka POZ przekaże pisemną informację o wynikach przeprowadzonej ankiety Twojemu lekarzowi POZ
- wskaże Ci tryb dalszego postępowania, m.in. konieczność zgłoszenia się do lekarza POZ celem dalszej oceny stanu zdrowia
- 1–9 punktów, to jesteś osobą z grupy umiarkowanego ryzyka zachorowania
- pielęgniarka POZ nie zakwalifikuje Cię do dalszej diagnostyki
- kolejny raz możesz wziąć udział w ankiecie po 24 miesiącach od daty ostatniego badania.
Program pilotażowy badania stóp dzieci i młodzieży
Dla kogo?
Dla dzieci i młodzieży od 5 do 16 roku życia.
Kto i gdzie realizuje program?
Do programu możesz się zgłosić w 16 ośrodkach w Polsce.
Znajdź najbliższą placówkę, która realizuje program
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do jednego z ośrodków, które realizują program
Co oferuje program?
Program obejmuje:
- badania manualne, które pozwalają na ocenę stanu stóp oraz zdiagnozowanie przyczyny i wskazanie miejsc, gdzie odczuwalny jest ból
- badanie podoskopowe, czyli badanie diagnostyczne stóp, które daje wiele informacji dotyczących kształtu stopy, obecności zgrubień na podeszwie, ale także umożliwia przeprowadzenie badania stabilności stóp.
- komputerowe badanie stóp na platformie polegające na pomiarze sił reakcji podłoża w odpowiedzi na naciski stóp pacjenta znajdującego się w pozycji stojącej lub w trakcie chodu.
Koniecznie przeczytaj: Nawet 90% dzieci ma te wady. Można je wcześnie wykryć w programie NFZ i MZ
Program pilotażowy dotyczący traumy
Dla kogo?
Dla pacjentów z traumą, która powstała z powodu:
- udziału w działaniach wojennych
- doświadczeń uchodźczych
- bycia ofiarą lub świadkiem przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej
- udziału w wypadku komunikacyjnym (pośredniego lub bezpośredniego)
- innego zdarzenia losowego, które wpłynęło na zdrowie psychiczne pacjenta.
Kto i gdzie realizuje program?
Program realizują wybrane ośrodki w Polsce.
Znajdź najbliższą placówkę, która realizuje program
Czy potrzebne jest skierowanie?
Do udziału w programie nie potrzebujesz skierowania.
Jak się zgłosić?
Wystarczy, że zgłosisz się do jednego z ośrodków, które realizują program
Co oferuje program?
Personel udziela świadczeń opieki psychiatrycznej dla dzieci młodzieży oraz dorosłych, tj.:
- konsultacja psychiatryczna
- rehabilitacja psychiatryczna
- leczenie zaburzeń nerwicowych
- porada diagnostyczna lekarska lub porada diagnostyczna psychologiczna
- porada lekarska terapeutyczna
- sesja psychoterapii indywidualnej, rodzinnej lub grupowej
- sesja psychoedukacji i wsparcia psychospołecznego
- porada lekarska kontrolna
- porada psychologiczna.
Może to być pomoc:
- długoterminowa, trwająca powyżej 4 tygodni
- krótkoterminowa, trwająca do 4 tygodni
- konsultacyjna